Eerst lezen, dan spelen: emoties begrijpen door te beleven

Emoties spelen elke dag een rol in de klas en op de BSO. Kinderen komen binnen met hun eigen gevoelens, reageren op elkaar en op wat er gebeurt om hen heen. Niet ieder kind kan al goed onder woorden brengen wat het voelt. Dat hoeft ook niet altijd. Emoties laten zich vaak beter zien, voelen en ervaren dan uitleggen.

Een verhaal is daarbij een waardevol startpunt. Voorlezen brengt rust, aandacht en verbinding. Kinderen luisteren naar je stem, kijken naar de illustraties en leven mee met de personages. Maar het echte begrip ontstaat vaak pas daarna, wanneer kinderen mogen doen wat ze net gehoord hebben.

Van voorlezen naar spel

Uit onderzoek blijkt dat kinderen woorden en begrippen beter onthouden wanneer ze er actief mee aan de slag mogen. Door na het lezen te spelen, horen en gebruiken ze dezelfde woorden opnieuw. Dat geldt voor taal, maar ook voor emoties.

Door het verhaal na te spelen:

Het spel hoeft niet ingewikkeld te zijn. Juist eenvoudige materialen nodigen uit tot verdiepend spel.

Sensorisch spel als brug naar emotie

Sensorisch spel is een krachtige manier om emoties te verwerken. Door te voelen, scheppen, bouwen en laten rollen, verwerken kinderen indrukken op een rustige en lichamelijke manier.

Denk bijvoorbeeld aan:

Terwijl kinderen spelen, komen emoties vanzelf terug. Een pinguïn kan schrikken, boos worden of juist rustig blijven. Omdat het over pinguïns gaat, ontstaat afstand. Dat maakt het veilig om te kijken en te voelen.

Niet competitief, wel betrokken

Bij werken met emoties is het belangrijk dat het spel niet draait om winnen of vergelijken. Door spelvormen te kiezen waarbij iedereen met dezelfde emoties werkt, blijft de sfeer rustig en veilig.

Dat kan bijvoorbeeld door:

Zo ontstaat ruimte voor meedoen zonder druk.

Variatie in spelvormen

Niet elk kind leert op dezelfde manier. Door te variëren in spelvormen sluit je aan bij verschillende behoeften:

Door deze vormen te combineren, blijft het materiaal breed inzetbaar.

De combinatie van voorlezen en spelen versterkt elkaar. Eerst ontstaat rust en focus, daarna ruimte voor verwerking. Emoties worden niet uitgelegd, maar beleefd.

De Pinguïn Emotiebundel is ontwikkeld vanuit deze gedachte. De bundel combineert een interactief voorleesverhaal met emotiekaartjes, sensorische spelsuggesties, een rustig bingospel en beweeg- en groepsactiviteiten. Zo ontstaat een doorgaande lijn waarin taal, spel en emotionele ontwikkeling samenkomen.

Niet als vast stappenplan, maar als uitnodiging om te kiezen wat past bij jouw groep en het moment.

Op SB Speelplezier vind je daarnaast meer blogs, spelsuggesties en sensorische spelmaterialen die ondersteunen bij spelenderwijs leren, taalontwikkeling en het werken met emoties. De materialen zijn praktisch, doordacht en bedoeld om aan te sluiten bij wat kinderen nodig hebben in het moment.